به نام خداوند مهربان
طرح تحول سلامت دهان و دندان
برنامه کشوری ارتقای سلامت دهان و دندان دانش آموزان ابتدایی
سال تحصیلی۹۸-۹۷
والدین گرامی،
سلامت دهان و دندان بخش مهمی از سلامت عمومی است که در کیفیت زندگی افراد جامعه به ویژه کودکان نقش چشمگیری دارد و عدم توجه به آن هزینه و مشکلات عدیده‌ای را در آینده به دنبال خواهد داشت. در کشور ما به دلیل عدم دسترسی مناسب افراد به دریافت خدمات دندانپزشکی از یک طرف و از سوی دیگر هزینه‌های بالای دندان پزشکی و عدم پوشش مناسب بیمه‌ای، میزان پوسیدگی دندانی کودکان می‌توان بسیار موثر باشد. به این منظور از ابتدای سال ۱۳۹۴ وزارت بهداشت طرح سلامت دهان و دندان دانش آموزان را با همکاری وزارت آموزش و پرورش و با هدف پیشگیری و کاهش میزان پوسیدگی دندان دانش آموزان به اجرا در آورد که به دنبال آن در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ به صورت گسترده در سطح مدارس ابتدایی کل کشور این برنامه ادامه خواهد یافت.
این برنامه شامل مراحل آموزش، معاینه، تعیین نیازهای درمانی، تکمیل شناسنامه الکترونیک سلامت دهان و دندان و ارائه خدمات پیشگیری (استفاده از وارنیش فلوراید) می‌باشد.
پوسیدگی دندانی با استفاده از میزان پایین و مستمر فلوراید قابل پیشگیری هستند. فلوراید یک ماده طبیعی است که به صورت ترکیبی در خاک، آب و هوا و همچنین غذاهای مختلف یافت می‌شود.
بر طبق مجموعه‌ای از مطالعات جهانی، استفاده از فلوراید به صورت موضعی می‌تواند به طور متوسط ۲۶ درصد باعث کاهش پوسیدگی شود که این میزان در استفاده از وارنیش فلوراید می‌تواند به ۴۶ درصد برسد.
وارنیش فلوراید مایعی غلیظ، چسبیده و حاوی فلوراید است که استفاده از آن برای کودکان علاوه بر ایمن بودن و انجام آسان آن، بدون درد و ناراحتی و بدون نیاز به بی حسی می‌باشد و به راحتی توسط برس‌های یک بار مصرف بر روی دندان‌های کودک مالیده می‌شود و یک تجربه دندانپزشکی خوشایند برای کودک محسوب می‌شود. وارنیش‌های فلوراید غالبا باعث تغییر رنگ موقتی دندان (زرد رنگ) می گردد که با گذشت زمان و پس از جذب فلوراید، با پاک شدن وارنیش از سطح دندان این تغییر رنگ از بین می‌رود.
از آنجایی که اهتمام ویژه وزارت بهداشت بر اجرای ملی این برنامه در راستای ارتقای سلامت دهان و دندان کودکان می‌باشد. در جهت آگاهی رسانی به والدین محترم و اخذ موافقت آنان برای ارائه خدمت وارنیش فلوراید به کودک عزیزشان، فرم‌های ویژه‌ای آماده شده که خواهشمند است ضمن مطالعه و در صورت تمایل به تحت پوشش قرار گرفتن در این برنامه کشوری و استفاده از مزایای آن، نسبت به تکمیل و امضای فرم ذیل اقدام نمایید. قابل ذکر است ارائه این خدمت در مدارس رایگان بوده و اخذ وجه در این خصوص تخلف محسوب می‌گردد که باید گزارش شود.
والدین گرامی:
همانطور که می‌دانید، سلامت دهان و دندان نقش مهمی در سلامت عمومی و کیفیت زندگی انسان دارد. در این میان پوسیدگی دندان، به عنوان شایع‌ترین بیماری عفونی در جوامع بشری است. مطالعات بسیاری نشان می‌دهند که میکروب‌های ایجاد کننده بیماری‌های دهان و دندان، در بروز بسیاری از بیماری‌ها خطرناک، مانند بیماری‌های خطرناک، مانند بیماری‌های قلبی-عروقی و گوارشی نقش موثر داشته و حتی باعث زایمان زودرس در مادران باردار و تولد نوزادان نارس می‌گردد و علاوه براین، مشکلات دهان و دندان در بسیاری از موارد نیز به دلیل ایجاد زشتی لبخند و نمای نازیبای صورت، باعث وقوع اختلالات اجتماعی می‌گردد.
آخرین مطالعه انجام شده پیرامون وضعیت سلامت دهان ودندان مردم ایران در سال ۱۳۹۱ نشان می‌دهد که به طور متوسط در دهان هر کودک ۶ ساله ایرانی در بدو ورود به مدرسه، حدود ۵ دندان شیریوسیده مشاهده می‌شود از آن جا که میکرب‌های پوسیدگی زا قابلیت انتقال از یک دندان به دندان دیگر را دارند، لذا با وجود این همه دندان پوسیده در دهان کودکان، می‌توان وقوع پوسیدگی‌های شدید‌تری را در دندان‌های دائمی آنان پیش‌بینی نمود.
خوشبختانه تاکنون مطالعات معتبر بین‌المللی بسیار زیادی به چاپ رسیده که نشان می‌دهند می‌توان با اقداماتی ساده، از بروز این بیماری شایع و مخرب در بیش از ۹۰ درصد موارد جلوگیری کرد. در این راستا، از ابتدای سال ۱۳۹۴ وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با همکاری وزارت آموزش و پرورش، در تداوم روند اجرای طرح تحول سلامت در کشور، باهدف پیشگیری از پوسیدگی دندان‌های دانش آموزان ایرانی و ارتقای سلامت دهان و دندان آنان، اقدام به اجرای یکی از فراگیرترین برنامه‌های پیشگیرانه در کل کشور نموده که برا اساس آن در صدد است تا تمامی دانش آموزان دوره ابتدایی کشور را به مدت شش سال تحت پوشش خدمات ارتقایی سلامت دهان و دندان قرار دهد.
اداره بهداشت دهان و دندان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، به منظور انجام اقدامی بنیادین در تقویت نسج دندان کودکان ایرانی و بر اساس آخرین و معتبرترین اطلاعات علمی منتشر شده در دنیا که زدن وارنیش فلوراید به سطح دندان کودکان در دو نوبت طی یک سال را یکی از موثرترین روش‌ها در جلوگیری از وقوع پوسیدگی دندان در کودکان معرفی می‌کنند، با تقبل بودجه مربوطه، خود را مکلف نموده است که این خدمت به کودکان ایرانی “کاملا” رایگان” ارائه گردد.
این اقدام یکی از گام‌ها در جهت ارتقای سلامت دهان و دندان کودکان می‌باشد و قطعا یکی از عواملی که می‌تواند این برنامه را در اثر بخش بودنش موفق سازد، حمایت‌ها و پیگیری‌های مستمر والدین محترم در رعایت بهداشت دهان و دندان فرزندانشان از جمله مسواک زدن و استفاده از نخ دندان، رعایت تغذیه سالم و متناسب با حفظ سلامت دندان‌ها و مراجعات منظم به دندان پزشک می‌باشد.
توصیه‌ها:
۱-بهتر است قبل از انجام وارنیش فلوراید، دانش‌آموزان دندان‌های خود را مسواک زده باشد.
۲- بین ۲ تا ۴ ساعت پس از انجام وارنیش فلوراید بهتر است از خوردن پرهیز نماید، ولی لازم است تا ۳۰ دقیقه پس از وارنیش فلوراید تراپی از خوردن غذاهای سفت و نوشیدنی داغ جدا اجتناب شود و دانش‌اموزان فقط تا پایان روز نبایستی از مسواک و نخ دندان استفاده نماید تا وارنیش فلوراید فرصت بیشتری جهت تماس با دندان داشته باشد.
۳- جهت اثر بخشی این ماده لازم است با نظر دندان پزشک حداقل دو بار در سال از آن استفاده کرد.
مربی بهداشت